2023

Uchwała Nr LXXI/562/2023
Rady Gminy Czosnów

z dnia 21 listopada 2023 r.

w sprawie rozpatrzenia petycji

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 18b ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2023r. poz. 40 ze zm.) oraz art. 9 ust. 2 i art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 870 ) po zapoznaniu się z wynikami przeprowadzonego przez Komisję Skarg, Wniosków i Petycji postępowania, Rada Gminy Czosnów uchwala, co następuje:

• 1. Po zapoznaniu się z petycją Pana A.W. w sprawie podjęcia Uchwały Rady Gminy Czosnów w sprawie reparacji, Rada Gminy Czosnów uznaje petycję za bezprzedmiotową z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu.
• 2. Upoważnia się Przewodniczącą Rady Gminy Czosnów do zawiadomienia wnoszącego petycję o sposobie jej załatwienia.
• 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Uzasadnienie

W dniu 11.09.2023r. do Rady Gminy Czosnów wpłynęła petycja Pana A.W. w sprawie podjęcia przez Radę Gminy Czosnów uchwały w sprawie reparacji od Niemiec.

Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. 2018 poz. 870) przedmiotem petycji może być żądanie, w szczególności, zmiany przepisów prawa, podjęcia rozstrzygnięcia lub innego działania w sprawie dotyczącej podmiotu wnoszącego petycję, życia zbiorowego lub wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego, mieszczących się w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji.

W toku rozpatrywania przedmiotowej petycji Komisja Skarg, Wniosków i Petycji Rady Gminy Czosnów przeprowadziła postępowanie wyjaśniające. Po dokonanej analizie Komisja ustaliła, że podjęcie uchwały w w/w sprawie wykracza poza zakres kompetencji ustawowych Rady Gminy Czosnów jako organu władzy publicznej.

Podstawy powojennej polityki mocarstw m.in. dotyczące procesu dochodzenia przez poszczególne państwa roszczeń odszkodowawczych od Niemiec za straty materialne i osobowe wywołane II wojną światową były wypracowane w latach 1945–1953 podczas następujących spotkań:

1.Konferencja jałtańska (Jałta, 4-11.02.1945) – m.in. w jej wyniku obciążono Niemcy reparacjami wojennymi.

2.Konferencja poczdamska (Poczdam, 17.07-2.08.1945) – ustalono losy Niemiec, tryb likwidacji skutków II wojny światowej, opracowanie traktatów pokojowych i zasad organizacji powojennego świata. Główne postanowienia zawarto w tzw. deklaracji poczdamskiej, a w niej m.in. odszkodowania dla państw poszkodowanych, wypłacane przez Niemcy.

3.Konferencja paryska – przyjęto umowę paryską, znaną także jako układ paryski (Paryż, 14.01.1946). Została ona zawarta przez USA, Wielka Brytanię i Francję z 15 państwami sprzymierzonymi. W dokumencie określono procentowy udział państw w reparacjach zachodnich, w tym określono zasady zaliczenia na ich poczet już przejętego majątku.

4.Konferencja bońska – przyjęto konwencję bońską, znaną także jako traktat boński (Bonn, 26.05.1952), która stanowiła odpowiednie uszczegółowienie postanowień umowy paryskiej. Stronami były trzy mocarstwa zachodnie oraz Republika Federalna Niemiec. Dokument odróżniał pojęcie reparacji od zagadnień indemnizacji (odszkodowań).

5.Konferencja londyńska – przyjęto umowę londyńską, znaną także jako układ londyński (Londyn, 25.02.1953). Dotyczył on kwestii spłaty niemieckich długów zagranicznych, które pochodziły z okresu sprzed 8 maja 1945 r. Stronami umowy była NRF oraz 33 państwa alianckie.

1 września 2022 r. polski Rząd przedstawił „Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej 1939-1945”, przygotowany przez Parlamentarny Zespół ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II Wojny Światowej.

Jednocześnie 14 września 2022 r. została podjęta uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 września 2022 roku w sprawie dochodzenia przez Polskę zadośćuczynienia za szkody spowodowane przez Niemcy w czasie II wojny światowej, nawiązująca swoją treścią do uchwały z dnia 10 września 2004 roku w sprawie praw Polski do niemieckich reparacji wojennych oraz w sprawie bezprawnych roszczeń wobec Polski i obywateli polskich wysuwanych w Niemczech. Według treści obu dokumentów Polska nie otrzymała odszkodowania od Niemiec za straty poniesione w wyniku II wojny światowej, w związku z czym przysługuje jej do nich prawo.

Zakres kompetencji Rady Gminy określają powszechnie obowiązujące przepisy prawa w szczególności art. 18 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.). Ponadto art. 18 ust. 2 pkt. 15 w/w ustawy upoważnia Radę Gminy do podjęcia uchwał również na mocy przepisów szczególnych.

Reparacje wojenne są to rekompensaty finansowe za straty i szkody spowodowane przez działania wojenne, wypłacane zaatakowanej stronie konfliktu w przypadku jej zwycięstwa bądź korzystnego dla niej rozejmu, wynikające z łamania przez napastników postanowień Konwencji haskiej z 1907 roku bądź innych aktów prawa międzynarodowego. Należy podkreślić, że stroną konfliktu było Państwo Polskie, a nie poszczególne jednostki.

Innymi słowy reparacje są świadczeniami wypłacanymi na rzecz państwa, a nie poszczególnych jednostek czy ofiar wojennych. Z tego też powodu Rada Gminy nie jest organem właściwym do podejmowania uchwał w przedmiocie występowania o nie.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz Uchwałę z dnia 17 listopada 2023r. Komisji Skarg, Wniosków i Petycji, Rada Gminy Czosnów postanawia uznać petycję za bezprzedmiotową.